مصالح ساختمانی موادی هستند که در ساخت سازه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مصالح ممکن است طبیعی یا مصنوعی باشند، به صورت خام یا ترکیبی با سایر مواد به کار گرفته شوند و یا در شرایط مختلف مورد استفاده قرار گیرند. اما آنچه اهمیت دارد، ویژگی‌های هر یک از انواع این مصالح است که کاربرد آن‌ها را در صنعت ساخت و ساز تعیین می‌کند. برای اینکه ساخت و ساز موفقی داشته باشید، لازم است با انواع مصالح ساختمانی و کاربردهای آن‌ها آشنا شوید. در این مقاله شما را با انواع مصالح ساختمانی و ویژگی‌های آن‌ها آشنا می‌سازیم. تا انتهای متن با بازار سنگ همراه باشید.

انواع مصالح ساختمانی از منظر جنس

مصالح ساختمانی از نظر ترکیب مواد تشکیل‌دهنده به دو دسته مصالح ساده و مرکب تقسیم می‌شوند که درباره خصوصیات هر یک از آن‌ها بحث خواهیم کرد.

مصالح مرکب

مصالح مرکب شامل انواع مصالح طبیعی و یا مصنوعی می‌شود که در تهیه آن‌ها از مواد مختلفی استفاده می‌شود. این مصالح ساختمانی شامل انواع ملات، بتن‌ها یا ایزوگام می‌شود.

مصالح ساده

همان‌گونه که از نامشان پیداست، این مصالح از یک نوع ماده تشکیل می‌شوند و هیچ ترکیب اضافی‌ای ندارند. از جمله این مصالح ساده می‌توان به شن، آجر، سیمان و بلوک اشاره کرد.

انواع مصالح ساختمانی از نظر روش تولید

انواع مصالح ساختمانی از نظر روش تولید به دو دسته پیش‌ساخته و درجا تقسیم می‌شود.

مصالح ساختمانی پیش‌ساخته

مصالح ساختمانی پیش‌ساخته به مصالحی اطلاق می‌شود که در کارخانه و یا کارگاه‌های مختلف تولید و آماده می‌شوند و سپس به محل اجرای پروژه منتقل می‌شوند. از جمله این مصالح می‌توان به سفال، کاشی، آجر، تیرچه بلوک، سرامیک، قطعات بتنی، قیرگونی و غیره اشاره کرد.

مصالح ساختمانی درجا

همان‌طور که از نام این مصالح مشخص است، به مصالحی اشاره داریم که در محل ساخت و ساز و اجرای پروژه تولید و استفاده می‌شوند. از جمله این مصالح می‌توان به ملات، بتن و بلوک سقفی سیمانی اشاره کرد.

آشنایی با انواع مصالح ساختمانی

مصالح ساختمانی می‌توانند طبیعی یا مصنوعی، ساده یا مرکب باشند. با توجه به کاربرد و خصوصیاتی که هر دسته از این مصالح دارند، می‌توان مصالح اصلی استفاده شده در ساخت و ساز را دسته‌بندی کرد.

آجر

یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی که از دیرباز در ایران مورد استفاده بوده، آجر است. این محصول از پخت خشم خام به دست می‌آید. به طور عمومی برای ساخت دیواره‌های اصلی یک ساختمان از آجر استفاده می‌شود. آجر به دلیل مدت زمان پخت و مواد تشکیل دهنده‌اش به انواع مختلفی تقسیم می‌شود، از جمله آجرهای سفید، قزاقی و سفال که شهرت بیشتری در صنعت ساخت و ساز دارند.

بتن

از دیگر مصالح ساختمانی پرکاربرد که تقریباً در همه نوع سازه‌ها به کار می‌رود، بتن است. این محصول یک کامپوزیت است که از ترکیب شن، ماسه، آب و میزان مشخصی سیمان ساخته می‌شود. مقاومت بالای فشاری بتن در کنار مقاومت کششی میلگرد، این مصالح را به عنوان یکی از بهترین انتخاب‌ها در صنعت ساختمانی، به ویژه بتن آرمه، شناخته می‌شود.

معمولاً در ساخت سازه‌هایی از قبیل سدها، پل‌ها، کف‌پوش‌ها، تونل و غیره از بتن استفاده می‌شود. انواع مختلفی از بتن وجود دارد که هر یک دارای ویژگی‌های متفاوتی هستند. در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می کنیم:

بتن سبک: این نوع بتن دارای سنگدانه‌های با وزن کم است. معمولاً بتن‌هایی با وزن کمتر از 1920 کیلوگرم در متر مکعب طبقه‌بندی می‌شوند. به طور عمومی برای ساخت بلوک‌های بتنی از بتن سبک استفاده می‌شود.

فوم بتن یا بتن متخلخل: این انواع بتن دارای حفره‌ها و روزنه‌های زیادی هستند که به راحتی به عبور آب یا هوا از آن‌ها اجازه می‌دهند.

بتن سنگین: بتن سنگین دارای سنگدانه‌های با وزن بالا است و معمولاً وزن آن به 3 یا 4 تن در هر متر مکعب می‌رسد.

بتن پلیمری: در این نوع بتن برای افزایش استحکام و اتصال بهتر، از مواد پلیمری به جای سیمان استفاده می‌شود. این مواد باعث کاهش حجم حفره‌های میان سنگدانه‌ها می‌شوند و بتنی با مقاومت بالاتر تولید می‌کنند.

بتن خود متراکم: این بتن‌ها برای جلوگیری از ایجاد حباب نیازی به ویبره ندارند و به طور خودکار با وزن خود تراکم می‌یابند. این نوع بتن معمولاً در بتن‌ریزی‌های حجیم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آهن الات

آلیاژهای فلزی مثل فولاد، مس، چدن، و آلومینیوم، معمولاً در ساخت و ساز بیشتر از آهن‌آلات خالص استفاده می‌شوند.

مقاومت بالا و قابلیت قالب‌گیری، از دلایل اساسی استفاده از آهن‌آلات در ساختمان‌سازی است.

چالش اصلی استفاده از این مصالح، خوردگی و زنگ‌زدگی آن‌ها است که با روش‌های مختلفی مانند روکش کردن فلزات برطرف می‌شود. ابزارهای ساختمانی از جمله تیرآهن، ورق، لوله، نبشی، ناودانی و میلگرد از آهن‌آلات و فلزات ساخته می‌شوند.

تیرآهن به عنوان یکی از اجزاء اساسی و پرکاربرد در سازه‌ها شناخته می‌شود. برای انتخاب مناسب تیرآهن برای سازه‌های مختلف، نیاز است که انواع مختلف آن، کاربرد و ویژگی‌ها و همچنین کیفیت کارخانه‌های تولید کننده را بررسی کنید.

میلگرد، یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی است که در انواع و سایزهای مختلف تولید و در بازار عرضه می‌شود. این مقطع با شکل ظاهری مشابه استوانه توپر تولید می‌شود.

جدول دسته بندی انواع مصالح ساختمانی

قیمت مصالح ساختمانی

هزینه ابتدایی تولید مصالح، شامل قیمت فعلی مصالح ساختمانی است. هر یک از دسته‌های مصالح ساختمانی، انواع متفاوتی دارند و برای استفاده در کاربردهای گوناگون مناسب هستند؛ این مسئله باعث تفاوت قیمت آن‌ها می‌شود. به عنوان مثال، برخی از مصالح نیازمند نگهداری بیشتری هستند اما هزینه کمتری دارند. مصالح ساختمانی شامل اجزایی مانند چوب، شیشه، بتن، خاک رس، سنگ، فلزات و… هستند. در زمان خرید آن‌ها، مهم است که نکات متفاوتی نظیر شرایط زیست محیطی، استحکام مورد نیاز، ایمنی در برابر حوادث، آتش، باد و… را در نظر بگیرید. اگر سوالاتی درباره انواع مصالح ساختمانی دارید، می‌توانید نظرات، پیشنهادات و سوالات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.